Nasleđe na dar potomcima

Mnogi zanati odavno su iščezli iz svakodnevnog života, ali knjigovezački zanat, jedan od najstarijih u Srbiji, još uvek uspešno odoleva zubu vremena.

 

Kako tvrdi iskusni majstor Plazinić, zanat ne mogu da zamene mašine. Već tri generacije vrednih ruku kraljevačkih knjigovazaca rade na austrijskim mašinama koristeći uglavnom alat koji takođe potiče iz tog vremena, čime potvrđuju da je, ipak, u ovom zanatu, najlepše uzeti stvar u svoje ruke.

 

Miroslavljev otac Milenko Plazinić bio je knjigovezac poznat od Siska do Skoplja, koji je svoje znanje o ručnoj izradi luksuznih korica i poveza preneo Miroslavu, a on svom Mladenu, i time nastavio tradiciju porodice.

 

Prema njegovim rečima, sve tri mašine datiraju iz XIX veka, a njegov otac, đak prve generacije polaznika Grafičke škole u Beogradu, kome je predavao profesor Lazar Vujaklija, kupio ih je pre gotovo pola veka.

 

Miroslav ističe da je najveća prednost ovih mašina što se ne kvare i zahvaljujući njima i danas uspevaju da prehrane porodicu.

 

Monasi iz Studenice i Žiče donosili su kod Miroslavljevog oca svete knjige na povezivanje. U njegovoj knjigoveznici povezane su studenička i žička biblioteka, a neumorno je radio i na trebnicima, molitvenicima, psaltirima. Višedecenijska saradnja sa crkvom traje i danas, najviše sa svršenim studentima koji diplome žele da stave i povežu zlatotiskom.

 

Danas majstor Miroslav i njegov naslednik Mladen, za potrebe manastira i muzeja, prave i luksuzne predmete koristeći slonovaču za koričenje knjiga ili jevanđelja. U njihovoj knjigoveznici koriste se retki i kvalitetni materijali koji se nabavljaju iz inostranstva, kao što su platno iz Finske, lepenke iz Holandije i specijalni papiri iz Italije. Korice za diplomske radove rađene u zlatotisku, koji samo još oni koriste, ovaj kraljevački majstor i njegov sin rade za Univerzitet u Bakingemu, ali i univerzitete u Bolonji, Atini, Beču... Trenutno rade na crkvenim knjigama za Vršačku eparhiju starim između tri i četiri veka.

 

Radovi porodice Plazinić poznati su širom sveta, krase muzeje i manastire od Kanade do Japana. Sretenjski ustav, koji je obložen prirodnom kožom, a onda ispisan na koricama u izvornom obliku, delo je kojim se ovaj kraljevački zanatlija najviše ponosi.

 

Negovanjem ovog tradicionalnog i delikatnog zanata knjigovezačka radionica porodice Plazinić čuva živo nasleđe naših predaka... za svoje, ali i naše, potomke.